Gabari Dışı Taşımacılık ve Lojistik
Standart dışı malların taşınması gabari dışı taşımacılık olarak adlandırılır. Karayollarında normal standartlarla taşınması yasak olan bu malların taşınması, ağırlığı ve boyutu gereğiyle özel taşıma araçları ile taşınır. Normal nakliye firmaları bu tür yükleri taşıyamadıkları için lojistik firmalarına ihtiyaç duyarlar. Gabari dışı taşımacılıkta yükün tonajına ve ağırlığına göre nasıl teslim edileceği planlanır. Hem yüklemede hem de nakliyede görev alan kişilerin uzman ve tecrübeli olması gerekir. Çünkü özel yükler özel ihtiyaçlar gerektirmektedir.
Bu kapsamda taşınacak özel yüklerin nakliye işlemleri yurt içine yapılacağı gibi yurt dışına da yapılmaktadır, bu kapsamda operasyonu gerçekleştirecek firmanın yükün gideceği ülkenin de lojistik mevzuatına hakim olmasını gerektirir.
Genel olarak gabari dışı taşımacılık enerji inşaat ve ağır sanayi gibi sektörlerde kullanılır.
Gabari Dışı Taşımacılık Kapsamında verilen hizmetler;
- Güzergah Belirleme ve Test Etme: Taşınacak yükün boyutları göz önünde bulundurularak, güzergah özenle belirlenir ve test edilir.
- Gümrük ve Sigorta İşlemleri: Uluslararası taşımacılıklarda gümrük işlemleri, gerekli belgelerin hazırlanması ve yük sigortası yapılması büyük önem taşır.
- Gerekli ekip ve envanterin sağlanması,
- Yükleme ve Boşaltma: Büyük ve ağır yüklerin yükleme ve boşaltma işlemleri, özel ekipman ve uzman personel tarafından gerçekleştirilir.
- Montajlama ve Demontaj: Teslimat noktasında yüklerin montaj ve demontaj işlemleri, proje gereksinimlerine göre yapılır.
- Yurt içi ve yurt dışı güzergah izinlerinin sağlanması
gibi hizmetler olarak sınıflandırılabilirler.
Gabari Dışı Taşımacılık Yüklerine;
- Trafo,
- İş makineleri ,
- Gemi motoru,
- Rüzgar Türbinleri,
- Enerji Santralleri,
- Çimento,
- Jeneratör,
- Fuar stantları ve ekipmanları,
- Döküm üniteleri,
- Tır nakliye ve ağır araçlar,
- Yat ve tekne,
- Silolar,
gibi yükler örnek olarak gösterilebilir.
Gabari Dışı Taşımacılıkta Sıklıkla kullanılan araçlar;
- Lowbed: Yarı römork türü olan bu araç, büyük yükleri rahatlıkla taşıyabilmektedir. Lojistikte kullanılan yük kamyonları karayollarına zarar verebileceğinden tek başına yola çıkılması yasaktır. Bu nedenle yola zarar vermeyen alçak bir platformla taşınırlar.
- Flatrack /Opentop konteyner: Genişliği nedeniyle kapıdan sığamayan yükleri taşımak için kullanılır. Kapakları açık olan kaplar vinç kullanılarak yukarıdan yerleştirilir ve ardından kapatılır. Ağır yük taşıdığı için tabanı kalındır. Konteynerler sıkıca kapatıldığı için kargonun zarar görme olasılığı çok düşüktür.
Karşılaşılan Zorluklar ve Çözümler
Gabari dışı taşımacılık, çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalabilir. Bu zorlukların başında güzergah üzerindeki altyapı engelleri, hava koşulları ve lojistik mevzuat farklılıkları gelir. Her bir durum için özel çözümler ve alternatif planlamalar geliştirilir.
Sonuç
Gabari dışı taşımacılık, lojistik sektörünün en zorlayıcı alanlarından biridir. Her bir yük, özel dikkat ve uzmanlık gerektirir. Bu alanda hizmet veren firmalar, sürecin her aşamasında detaylı planlama yaparak ve uluslararası standartlara uygun olarak hareket ederek yüklerin güvenli ve etkin bir şekilde taşınmasını sağlar.